Περί αξιολόγησης των Πανεπιστημίων

ΡΕΝΑ ΔΙΑΚΙΔΗ - ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ - ΤΕΤΑΡΤΗ  22 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Πριν από λίγες ημέρες, στις 11 Σεπτεμβρίου για την ακρίβεια, ο βουλευτής Δωδεκανήσου κ. Νίκος Ζωίδης είχε εκφράσει με δελτίο Τύπου την ικανοποίησή του για μια σημαντική διάκριση του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Για την ακρίβεια έγραφε:

«Την πλήρη ικανοποίησή του για το γεγονός ότι  το Πανεπιστήμιο Αιγαίου απέσπασε μια σημαντική βράβευση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο από την Κοινοβουλευτική Διάσκεψη της Μεσογείου, εξέφρασε ο Βουλευτής Δωδεκανήσου κ. Νίκος Ζωίδης, ο οποίος ήταν εκείνος που κατέθεσε την σχετική πρόταση στην συνεδρίαση της επιτροπής που έγινε στις 14 Απριλίου 2010 στην  Λουμπλιάνα της Σλοβενίας. Η τιμητική αυτή βράβευση, όπως τόνισε ο κ. Ζωίδης, αντικατοπτρίζει την συστηματική δουλειά, τους κόπους και την επιστημονική προσπάθεια που γίνεται όλα αυτά τα χρόνια στο Πανεπιστημιακό ίδρυμα της περιοχής μας και αποτελεί ξεχωριστή τιμή για όλους όσοι συνετέλεσαν σε αυτό. Το βραβείο αυτό, που εκ των πραγμάτων ανοίγει «νέους ορίζοντες» στην διεθνή παρουσία της Ρόδου και του Πανεπιστημίου Αιγαίου, απονέμεται για τις ακαδημαϊκές και ερευνητικές δραστηριότητες σχετικές με την συνεργασία μεταξύ των Μεσογειακών Κρατών.  Επιβεβαιώνει όμως παράλληλα και για μια ακόμα φορά τον ολοένα και ανερχόμενο ρόλο των Ακαδημαϊκών Μονάδων του Πανεπιστημίου μας. Η            απονομή, έχει προγραμματιστεί να γίνει την 30^η Οκτωβρίου 2010…».

Η χαρά μας για τη διεθνή διάκριση του Πανεπιστημίου Αιγαίου δεν κράτησε για πολύ. 

Και τούτο διότι το Βήμα, στις 9 Σεπτεμβρίου, τις ίδιες ημέρες δηλαδή, είχε δημοσιεύσει τη ετήσια λίστα για το 2010, με τα 500 καλύτερα πανεπιστημιακά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την αξιολόγηση που γίνεται κάθε χρόνο από την εταιρείας συμβούλων καριέρας QS (Quacquarelli Symonds). Στις δύο πρώτες θέσεις βρέθηκαν και πάλι τα Κέιμπριτζ – Χάρβαρντ. Η πρώτη δεκάδα των καλύτερων πανεπιστημίων στον κόσμο συμπληρώνεται από το Γέιλ (ΗΠΑ), το University College London (Βρετανία), το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΗΠΑ), το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (Βρετανία), το Ιmperial College (Βρετανία), το Πανεπιστήμιο του Σικάγου (ΗΠΑ), το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας (ΗΠΑ) και το Πρίν στον (ΗΠΑ). Τριάντα μία από τις 100 πρώτες θέσεις της λίστας καταλαμβάνονται από αμερικανικά πανεπιστήμια, 19 από βρετανικά και 15 από ασιατικά, με πρωτοπόρο το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ στην 23η θέση. Εκτός των 200 καλύτερων πανεπιστημίων στον κόσμο βρέθηκε το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο εφέτος εκτοπίστηκε στην 286η θέση από την 177η όπου βρισκόταν πέρυσι.
Στις τελευταίες θέσεις της λίστας των πεντακοσίων πανεπιστημίων βρίσκονται άλλα τέσσερα ελληνικά Πανεπιστήμια, της Κρήτης, της Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης, και φυσικά το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Σύνολο πέντε στα πεντακόσια. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου δεν βρίσκεται μεταξύ αυτών.

‘Εχει αξία να σημειωθεί ότι η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται από τα QS World University Rankings για τη σύνταξη των καταλόγων λαμβάνει υπόψη τους δείκτες της ακαδημαϊκής φήμης, της αναλογίας φοιτητών- προσωπικού, των βιβλιογραφικών αναφορών και δημοσιεύσεων και της δυνατότητας των αποφοίτων να βρουν εύκολα δουλειά. Επίσης υπολογίζεται το ποσοστό του προσωπικού, φοιτητικού και διδακτικού, που προέρχεται από ξένες χώρες. Στην περίπτωση της  διάκρισης  από την Κοινοβουλευτική Διάσκεψη της Μεσογείου  δεν έχει γίνει γνωστό με ποιά κριτήρια έγινε η αξιολόγηση και μεταξύ ποιών πανεπιστημίων. Ο τρόπος αξιολόγησης έχει σημασία για να μπορούμε να διαπιστώσουμε αν είναι διακρίσεις σε επίπεδο «πολιτικό», δηλαδή διακρατικών δημοσίων σχέσεων ή αν πρόκειται για ακαδημαϊκά κριτήρια ουσίας.

Σε κάθε περίπτωση η απουσία των ελληνικών πανεπιστημίων από την αξιολόγηση ενός φορέα, το έργο του οποίου λαμβάνει σοβαρά υπόψιν της η παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα και οι πανεπιστημιακοί κολοσσοί, δεν μπορεί και δεν πρέπει να αφήσει αδιάφορο το Υπουργείο Παιδείας αλλά ούτε και τους τοπικούς πολιτικούς παράγοντες.  Η αναβάθμιση της Ανώτατης Παιδείας και του Πανεπιστημίου Αιγαίου ασφαλώς, δεν μπορεί να τίθεται στη λογική των μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων. Όποιος τολμήσει να κάνει κριτική για τη λειτουργία του πανεπιστημίου Αιγαίου δεν μπορεί να θεωρείται εχθρός του πρύτανη, του βουλευτή ή του υπουργού που ενδεχομένως βρίσκεται πίσω από αυτόν. Αυτή η πρακτική ακολουθείται κατά κόρον μέχρι σήμερα. Η ανώτατη εκπαίδευση σχεδιάζεται με μικροπολιτικά κριτήρια και ιδού τα «λαμπρά» αποτελέσματα! Καιρός για μια πιο σοβαρή και υπεύθυνη αντιμετώπιση του θέματος, που κρίνεται πολύ περισσότερο αναγκαία, τώρα στους δύσκολους καιρούς της κρίσης και του ανηλεούς ανταγωνισμού στην αγορά εργασίας. Κι αν κάποιος έχει αντίρρηση με τα παραπάνω, ας μας απαντήσει ποια είναι σήμερα αναγνώριση και το «αντίκρισμα» στην αγορά εργασίας των πτυχίων των διαφόρων Σχολών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (με εξαίρεση ίσως τις Παιδαγωγικές Σχολές).