Υπερβολικές προσδοκίες - μάταιες ελπίδες

Επιστολή στην εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"του Παναγιωτη Κ. Τσουκα - Παρέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας

Κύριε διευθυντά

Σε άρθρο τους (Κυριακάτικη «Καθημερινή» της 28/3 και 20/6 τ.έ., αντιστοίχως), οι κ. Χρ. Γιανναράς και Χαρ. Τσούκας εναποθέτουν την τελευταία και μόνη τους ελπίδα για κάθαρση της πολιτικής ζωής της χώρας στους δικαστές και στους εισαγγελείς. Ελπίδα που απηχεί γενική απαίτηση «του κόσμου», την οποία η ελληνική Δικαιοσύνη, καθ’ όλη την κλίμακά της, πρέπει να ακούσει σοβαρά (αλλά και νηφάλια!), αν δεν θέλει να χάσει ό,τι απέμεινε από το πανταχόθεν βαλλόμενο –βασίμως ή αβασίμως, αδιάφορο– κύρος της.

Ωστόσο, με αφορμή και μόνο τα προμνησθέντα άρθρα είναι ευκαιρία να πούμε την πικρή αλήθεια. Οταν σε μια πολιτεία μόνη ελπίδα για ευνομία είναι οι δικαστές και οι εισαγγελείς, τότε στην πολιτεία αυτή πολλά έχουν φύγει εντελώς από τη θέση τους και άλλα τόσα είναι φαύλα και σαπρά. Τόσα πολλά, που μάταια προσδοκάται ή απαιτείται από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς του κράτους να επαναφέρουν τίποτε λιγότερο από αυτή την ίδια την πολιτική της χώρας στον δρόμο της νομιμότητας. Τούτο σημαίνει, δεδομένης της κεντρικής θέσεως της πολιτικής και των πολιτικών στο σύνολο της κρατικά οργανωμένης κοινωνικής συμβίωσης, ότι μαζί με την πολιτική, στη νομιμότητα πρέπει να επανέλθει και όλη η κοινωνική και οικονομική ζωή, δηλαδή ολόκληρη η χώρα.

Πού, όμως, και πότε στη φιλελεύθερη Δύση κατορθώθηκε αυτό με δικαστικές αποφάσεις και ποινικό κολασμό; Πού και πότε εξυγιάνθηκαν από δικαστές και εισαγγελείς εκτεταμένα πεδία όλων –κυριολεκτικά όλων– των τομέων της κρατικής δράσης και της κοινωνικής συμβίωσης που έχουν ξωκείλει στην παρανομία; Πού και πότε με δικαστικές αποφάσεις σώθηκαν παρηκμασμένοι κοινωνικοί σχηματισμοί από τον αφανισμό και παραπαίουσες δημοκρατίες από την κατάρρευση; Πού και πότε βαθιές κοινωνικές δυσαρέσκειες διασκεδάστηκαν και κοινωνικές αναταραχές αποτράπηκαν με τη δικαστική ρομφαία; Πού και πότε δικαστές και εισαγγελείς αφύπνισαν χειμαζόμενους λαούς και αναστήλωσαν κατεστραμμένες οικονομίες; Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά είναι προφανείς και όλες συνοψίζονται σε μία: ποτέ!

Οπου και όποτε οι δικαστικοί θεσμοί συνέβαλαν στην αποτροπή «του κακού» ή στην προαγωγή «του καλού», ποτέ δεν ήταν μόνοι και, πάντως, ποτέ δεν ήταν η τελευταία και μόνη ελπίδα για τα πάντα, όπως φαίνεται να συμβαίνει στην Ελλάδα, αν κρίνει κανείς από τις πολλές εκατοντάδες χιλιάδες νέων δικών κάθε χρόνο, σε όλα τα δικαστήρια της χώρας, για ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Οι δικαστικοί θεσμοί, όποτε έδρασαν μεταρρυθμιστικά σε μεγάλης κλίμακας πεδία της κρατικής δράσης και της κοινωνικής ζωής, ενθαρρύνθηκαν από έντιμους πολιτικούς, περιβλήθηκαν από υγιείς κοινωνικές δυνάμεις, υποστηρίχθηκαν από σθεναρούς κρατικούς θεσμούς, στηρίχθηκαν σε δυνατά, δικά τους πόδια και λειτούργησαν σε ένα κλίμα επαρκούς εμπιστοσύνης προς αυτούς. Τι από αυτά ισχύει στη χώρα μας; Ο χώρος δεν περισσεύει για παραδείγματα.

Ελπίδες σωτηρίας της Ελλάδος, πολλαπλασιασμένες τόσες φορές όσοι οι Ελληνες και τα απειράριθμα βαθιά, χρόνια και σκληρυμένα προβλήματα της χώρας, δεν πρέπει να επενδύονται μόνο, και πάντως όχι πρωτίστως, στους δικαστές και τους εισαγγελείς. Και τούτο γιατί, στη φιλελεύθερη Δύση ούτε οι δικαστικοί θεσμοί μπορούν να γίνουν σωτήρες λαών, ούτε οι λειτουργοί τους θεραπευτές άρρωστων κρατικών και κοινωνικών θεσμών. Σε καιρούς γενικευμένης κρίσης είναι και αυτοί, εκόντες - άκοντες, κομμάτια της κρίσης: συμπαραγωγοί και θύματά της.

Παναγιωτης Κ. Τσουκας - Πάρεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_27/06/2010_406163