Η γενικευμένη εκποίηση της Ελλάδας

 Πηγή: Hellenic NEXUS, τ. 46 Nοέμβριος 2010

Του Δημήτρη Καζάκη

Πριν ένα μήνα ο Πολ Τόμσεν, δηλαδή ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην τρόικα, παραδέχτηκε εμμέσως ότι το Ταμείο είχε θέσει λάθος προτεραιότητες στην περίπτωση της Ελλάδας, σύμφωνα με την Ελευθεροτυπία (16/9/2010) Ο κ. Τόμσεν, που συνόδευσε τον υπουργό Οικονομικών στην περιοδεία του στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, μιλώντας σε θεσμικούς επενδυτές του Λονδίνου, ιεράρχησε στις προτεραιότητες του ΔΝΤ, όχι τόσο τη σχολαστική μείωση του ελλείμματος και του χρέους, αλλά κυρίως τις μεταρρυθμίσεις, με τις οποίες εν τέλει άλλαξε άρδην ο εργασιακός και ασφαλιστικός χάρτης της χώρας. Παραδέχτηκε μάλιστα ότι «το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας δεν ήταν τόσο το δημόσιο χρέος αλλά οι διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας».

Από την μεριά του έχει δίκιο. Το κυρίως ζητούμενο ευθύς εξαρχής δεν ήταν η αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους, αλλά η υποθήκευση της χώρας προς όφελος των δανειστών. Ο κ. Τόμσεν, όπως και οι υπόλοιποι εκπρόσωποι της τρόικας, γνωρίζουν πολύ καλά ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί. Είναι υπόθεση απλών μαθηματικών. Όσο περισσότερο διογκώνεται, τόσο πιο δύσκολα η χώρα θα βρίσκει δάνεια για να αποπληρώνει τα παλιά. Είναι τόσο απλό.

Σήμερα όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν ότι το μνημόνιο «απέτυχε», ότι ο λογαριασμός του μνημονίου δεν βγαίνει και άλλα παρόμοια. Η αλήθεια είναι ότι το μνημόνιο δεν είχε σχεδιαστεί ποτέ για να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους του. Ούτε στόχος του ήταν η ανάταξη με κάποιον τρόπο της ελληνικής οικονομίας. Βασικός στόχος ήταν η συντριβή των αντιστάσεων του ελληνικού λαού ώστε να περάσουν οι «διαρθρωτικές αλλαγές», στις οποίες αναφέρθηκε ο κ. Τόμσεν. Αυτές ήταν εξαρχής το ζητούμενο. Πρόκειται για μια συνηθισμένη τακτική στις διεθνείς χρηματαγορές που αποκαλείται μετατροπή του χρέους σε εμπράγματες αξίες (conversion of debt into equity). Είναι η προσπάθεια των δανειστών να καλύψουν το χρέος που δεν μπορεί να πληρωθεί με εμπράγματες αξίες και περιουσιακά στοιχεία. Η μετατροπή αυτή γίνεται συνήθως με τρεις τρόπους: 1) Εξασφάλιση του χρέους με δημόσια περιουσία. 2) Εξασφάλιση του χρέους με ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία. 3) Εξασφάλιση του χρέους με αναδιάρθρωση.

Ποια είναι η ουσία όλων αυτών; Η εκποίηση της χώρας στο σύνολό της, χωρίς καν να ανακουφιστεί από το δημόσιο χρέος έστω και λίγο. Η δανειακή σύμβαση και το μνημόνιο – το οποίο αποτελεί παράρτημα της δανειακής – εξασφαλίζουν ότι ολόκληρη η χώρα τίθεται στη διάθεση των δανειστών και της τρόικας. Όχι μόνο η δημόσια περιουσία, αλλά και το εθνικό έδαφος, όπως και τα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία. Μην ξεχνάμε ότι η καλή εκτέλεση της δανειακής σύμβασης εξαρτάται από την προσαρμογή μισθών και συντάξεων, αγοράς εργασίας και δημοσιονομικής κατάστασης. Εξαρτάται επίσης και από την κάλυψη των εγχώριων τραπεζών, για τις οποίες προβλέπεται αρχικά να χορηγηθούν τα 10 από τα 110 δις ευρώ που προβλέπει η δανειακή σύμβαση. Όλα αυτά σημαίνουν ότι έχει υποθηκευτεί στους δανειστές το σύνολο των οικονομικών πόρων της χώρας δημόσιων και ιδιωτικών. Έτσι αν διακινδυνεύσουν οι τράπεζες ή η πορεία εξόφλησης των δανείων, οι δανειστές έχουν κάθε λόγο να απαιτήσουν τη παραπέρα δήμευση του λαϊκού εισοδήματος, ακόμη και τη δέσμευση των λαϊκών καταθέσεων. Μην ξεχνάμε ότι η Αργεντινή το 2001, όταν αναγκάστηκε από το ΔΝΤ να δεσμεύσει τις τραπεζικές καταθέσεις των ιδιωτών, ήταν ενταγμένη στο ίδιο πρόγραμμα χρηματοδότησης με την Ελλάδα. Μόνο που η Ελλάδα έχει επιπλέον υπογράψει τη δανειακή σύμβαση και λόγω του ευρώ δεν ελέγχει καθόλου την οικονομία της.

Για να περάσει αυτή η πολιτική των «διαρθρωτικών αλλαγών», έπρεπε πρώτα να οδηγήσουν την κοινωνία σε απόγνωση. Η θαυματουργή συνταγή που έχει δοκιμαστεί σε δεκάδες χώρες είναι μία: Συνθλίβουμε το βιοτικό επίπεδο του λαού και των εργαζομένων, βυθίζουμε στην ανέχεια και την ανεργία την κοινωνία και ύστερα προχωρούμε στην εκποίηση της χώρας. Τα επιτελεία του ΔΝΤ και της ΕΕ θεωρούσαν εξαρχής ότι αν σπείρουν την απόγνωση στον απλό κόσμο, τότε αυτός θα ήταν πολύ απασχολημένος με τη δική του επιβίωση για να ασχοληθεί με την επιβίωση της χώρας του. Από την άποψη αυτή είναι χαρακτηριστική μια «μελέτη» του Κέντρου Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής, που όλως τυχαίως δημοσιοποιήθηκε την επομένη του τελευταίου πακέτου μέτρων της κυβέρνησης πριν την προσφυγή στον «μηχανισμό στήριξης». Καταρχάς το Κέντρο αυτό αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά λόμπι της Ε.Ε. και χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από την ίδια την Κομισιόν και τις γερμανικές τράπεζες. Δεν είναι τυχαίο ότι ιδέα αυτού του Κέντρου ήταν αρχικά το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.

Στη «μελέτη», την οποία υπογράφει ο διευθυντής του Κέντρου Ντάνιελ Γκρος, πρώην διευθυντικό στέλεχος της Deutsche Bank, αναφέρεται ειδικά στην Ελλάδα: «Τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα για να αποφύγει έναν φαύλο κύκλο τύπου Αργεντινής, διαρκώς υψηλότερων επιτοκίων και επιδεινούμενης οικονομικής κατάστασης; Ο μόνος δρόμος είναι... να γίνει η Ελλάδα περισσότερο ανταγωνιστική και έτσι να τονωθούν οι εξαγωγές. Αυτό μπορεί να κατορθωθεί μόνο με μια καθολική μείωση των μισθών (ή καλύτερα του εργατικού κόστους) στον ιδιωτικό τομέα τουλάχιστον 10% με 20%.

Μειώσεις στους μισθούς αυτής της τάξης θα αντιμετωπίσουν άγρια λαϊκή αντίσταση. Μπορούν να επιτευχθούν είτε στο τέλος μιας εξαιρετικά επώδυνης διαδικασίας, όταν η ανεργία θα έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, είτε μπορούν να επιβληθούν πολύ νωρίτερα ως αποτέλεσμα μιας υπερκομματικής εθνικής κυβέρνησης, όπου η κυβέρνηση, τα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι κοινωνικοί εταίροι συμφωνούν πάνω σ’ αυτά που πρέπει να γίνουν υπό το φως των τωρινών συνθηκών. Με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα χρειάζεται μια εναρμονισμένη προσπάθεια σε εθνικό επίπεδο και όχι απλά μια κυβέρνηση που προωθεί μέτρα λιτότητας μέσα από το Κοινοβούλιο».

Βασικός μοχλός της εκποίησης της χώρας είναι η γενική ιδιωτικοποίηση του κράτους. Πράγμα που δεν σημαίνει μόνο τις γνωστές από παλιά αποκρατικοποιήσεις, αλλά την κατάργηση κάθε έννοιας δημόσιου αγαθού και δημόσιας υπηρεσίας. Το κράτος θα πρέπει να εκχωρήσει το σύνολο των υπηρεσιών γενικού οικονομικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος σε ιδιώτες και επιχειρηματικά συμφέροντα. Μόνο οι ένοπλες δυνάμεις, οι δυνάμεις καταστολής και ορισμένοι θύλακες δημόσιας διοίκησης θα παραμείνουν υπό τον άμεσο έλεγχο του κράτους. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν σοβαρές αλλαγές και στον τρόπο λειτουργίας αυτών των μηχανισμών. Για παράδειγμα γίνονται ήδη διαπραγματεύσεις με ιδιωτικές εταιρείες από τη Γερμανία, τη Γαλλία κ.ά. μισθοφορικών υπηρεσιών, security και υποστήριξης ενόπλων δυνάμεων, να αναλάβουν την φύλαξη εγκαταστάσεων, συνοριακών γραμμών και επιλεγμένων «στόχων». Κάτι που ήδη συμβαίνει με σχεδόν όλους τους στρατούς του ΝΑΤΟ.

Αυτός είναι κι ο βαθύτερος λόγο που η κυβέρνηση προβαίνει στην περίφημη περαίωση των φορολογικών δηλώσεων, όχι μόνο επιβεβαιώνοντας τη μόνιμη τακτική Αλ Καπόνε που έχει υιοθετήσει το κράτος απέναντι στους φορολογούμενους, δηλαδή το να πουλά προστασία, αλλά και για έναν άλλο πολύ πιο σοβαρό λόγο. Η κυβέρνηση βιάζεται να μηδενίσει το κοντέρ με τις εκκρεμούσες φορολογικές υποθέσεις, όχι τόσο για να εισπράξει μέρος από τα καθυστερούμενα, αλλά για να ανοίξει τον δρόμο στην ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών πιστοποίησης και είσπραξης των φορολογικών εσόδων του κράτους.

Μην ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση από τις 21.4 έχει ανακοινώσει την παράδοση της «τύχης» εκτέλεσης του προϋπολογισμού, τόσο στο σκέλος των εσόδων όσο και σε αυτό των δαπανών, σε πέντε πολυεθνικές: Arthur Andersen, Deloitte & Touche, Ernst and Young, KPMG, Price Waterhouse Coopers. Η ανάληψη των καθηκόντων τους συνδέεται με την εκκαθάριση του τοπίου στον τομέα της φορολογίας. Δεν μπορούν να υπάρχουν φορολογικές εκκρεμότητες τις οποίες έτσι κι αλλιώς δεν μπορεί να χειριστεί ο ιδιωτικός φορέας. Ούτε μόνιμο τακτικό προσωπικό στις ΔΟΥ και τις εφορίες. Άλλωστε ο κ. Παπακωνσταντίνου έχει δηλώσει ότι θα κλείσουν οι ΔΟΥ που δεν αποφέρουν έσοδα.

Αυτός είναι ο λόγος που ο μέγας και πολύς αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, κ. Πάγκαλος, ανέλαβε να ξεμπερδέψει με τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Ως προς το θέμα της μονιμότητας που εγείρεται, ο Θ.Πάγκαλος είχε δηλώσει στα τέλη Φεβρουαρίου: «Κάποιος είναι μόνιμος αν υπάρχει θέση. Το Σύνταγμα λέει ότι είναι μόνιμος επί της υπαρχούσης θέσεως. Αν καταργηθεί η θέση, δεν είναι μόνιμος». Με άλλα λόγια, αν το κράτος δεν πρόκειται να έχει νοσοκομεία, σχολεία, οργανισμούς, ΔΕΚΟ, κοκ, τότε τι χρειάζεται τους δημόσιους υπαλλήλους;

Μιλώντας στην πρωινή εκπομπή «Μega Σαββατοκύριακο» (24/9), ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης χαρακτήρισε «άχρηστο» το μεγαλύτερο τμήμα των δημοσίων υπαλλήλων, έκανε λόγο για φαυλοκρατία διορισμών, μίλησε με μελανά χρώματα για τη σκοπιμότητα της μονιμότητας και περιέγραψε την ανάγκη να «αδυνατίσει το κράτος από άχρηστους φορείς».

Λίγες ημέρες μετά το «μαζί τα φάγαμε, με διορισμούς ο κ. Πάγκαλος κλήθηκε να δώσει περαιτέρω διευκρινίσεις, αλλά δεν αρκέστηκε σε αυτές: «Επί χρόνια διορίζαμε για πελατειακούς λόγους (...) Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα έπρεπε να είναι λιγότεροι από 200.000 και είναι 1 εκατομμύριο. Δύο στους τρεις είναι άχρηστοι» είπε ο κ. Πάγκαλος προσθέτοντας ότι η φράση «μαζί τα φάγαμε» σημαίνει ότι έχει έρθει η ώρα για: Να υπάρξουν «αντικειμενικές διαδικασίες πρόσληψης και εξέλιξης σε όλο το Δημόσιο». Να κατανοηθεί από τους πολίτες ότι το Δημόσιο «διανέμει, καταναλώνει, αλλά δεν παράγει.

«Μου μιλάνε για εργαζόμενους στο δημόσιο. Ποιους εργαζόμενους; Οι εργαζόμενοι παράγουν κάτι», είπε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε σε άλλο σημείο της συνέντευξης: «Η τεράστια πλειονότητα των πολιτών, αυτοί που μοχθούν από το πρωί ως το βράδυ και αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του έθνους είναι ο ιδιωτικός τομέας, όχι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Ο κ. Πάγκαλος περιέγραψε με μελανά χρώματα τη σκοπιμότητα της μονιμότητας: «Καθιερώθηκε για να εξυπηρετεί αυτούς που θέλουν να στρέφουν το κράτος εις βάρος των πολιτών», είπε και πρότεινε αποκλεισμό κομματικών ή πολιτευόμενων στελεχών από κρίσιμους τομείς του δημοσίου.

Οι παγκαλισμοί, που με τέτοια κυνικότητα αποδίδουν στην κοινωνία το ύφος, το ήθος και την παρασιτική διαδρομή του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, ο οποίος ξέρει να κρίνει μόνο εξ ιδίων τα αλλότρια, γίνεται με έναν και μόνο στόχο. Να καλλιεργηθεί η ιδέα ενός μικρού, καθ΄ όλα επιχειρηματικού κράτους, απόλυτο υποχείριο και λάφυρο των κυβερνώντων, δίχως δημόσιες και κοινωνικές δεσμεύσεις. Μηχανισμός καταστολής και άγριας εκμετάλλευσης της κοινωνίας προς όφελος ιδιωτικών επιχειρηματικών συμφερόντων.

Η μονιμότητα πρέπει να συκοφαντηθεί όχι μόνο επειδή η τρόικα απαιτεί πάνω από 250 χιλιάδες απολύσεις μόνιμου τακτικού προσωπικού του δημόσιου τομέα, αλλά και γιατί έτσι ανοίγει ο δρόμος για την ολοκληρωτική ιδιωτικοποίηση του κράτους και της δημόσιας διοίκησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τις δηλώσεις του κ. Πάγκαλου, μόνο για τις ένοπλες δυνάμεις, τις δυνάμεις ασφαλείας και το ΣΔΟΕ πρέπει να διατηρηθεί η μονιμότητα. Για όλους τους υπόλοιπους δεν είναι, υποτίθεται, απαραίτητη. Ούτε για τον εκπαιδευτικό, τον νοσηλευτή, τον γιατρό, τον κοινωνικό λειτουργό ούτε για κανέναν.

Με το καθεστώς που επιβλήθηκε στην Ελλάδα όχι μόνο οι εργαζόμενοι Έλληνες καλούνται σε αιματηρές «θυσίες» προκειμένου να συνεχίσει η χώρα να δανείζεται επ' άπειρον και να πληρώνει τον φόρο αίματος τους διεθνείς κερδοσκόπους δανειστές της, αλλά προετοιμάζεται και η εκχώρηση της χώρας με αποικιοκρατικές συμβάσεις στους διεθνείς κερδοσκόπους επενδυτές. Αυτό είναι το κυρίως γεύμα για το οποίο ετοιμάζονται όλοι: τραπεζίτες, κερδοσκόποι, επενδυτές και επίτροποι. 

Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύονται ήδη στον διεθνή οικονομικό Τύπο η οργανωμένη εκποίηση της χώρας προς όφελος των δανειστών της από το καθεστώς κηδεμονίας από την Ε.Ε. και την Κομισιόν περιλαμβάνει:

1. Την τιτλοποίηση των βασικών χρηματικών ροών του ελληνικού κράτους. Αυτό σημαίνει ότι μια σειρά σταθερές χρηματικές ροές του δημοσίου (δημόσια έσοδα) θα δεσμευτούν από τράπεζες και αγορές προκειμένου να εκδοθούν ομόλογα που θα βοηθήσουν το κράτος να συνεχίσει να εξυπηρετεί τα δάνειά του. Η τιτλοποίηση αυτή δεν γνωρίζει όρια. Πρακτικά όλα τα πραγματικά και εν δυνάμει έσοδα του δημοσίου μπορούν να τιτλοποιηθούν.

Για παράδειγμα μια ιδέα που αρέσει ιδιαίτερα στις αγορές είναι η παλιά σκέψη του υπουργού Οικονομίας των κυβερνήσεων Σημίτη, Νίκου Χριστοδουλάκη, ο οποίος είχε θελήσει να τιτλοποιήσει τα έσοδα από την Ακρόπολη.

Πρόσφατα η κυβέρνηση του κ. Παπανδρέου επιτέθηκε με κλομπ, δακρυγόνα και ειδικές δυνάμεις εναντίον των εργαζομένων στην Ακρόπολη γιατί ήθελε να τους εκδικηθεί για ένα παλιό αμάρτημά τους. Ήταν οι ίδιοι εργαζόμενοι που είχαν ξεσηκωθεί πριν από μια δεκαετία, όταν ο κ. Χριστοδουλάκης ως υπουργός οικονομικών του Σημίτη σχεδίαζε να εκχωρήσει ουσιαστικά την Ακρόπολη σε ξένους επενδυτές προκειμένου να αντλήσει νέα δάνεια. Τότε είχαν ξεσηκωθεί οι εργαζόμενοι στις εφορείες αρχαιοτήτων και είχαν αποτρέψει αυτό το σχέδιο. Σήμερα τιμωρούνται αναδρομικά ώστε να μην τολμήσουν να το ξανακάνουν.

Άλλωστε ο κ. Παπανδρέου το ομολόγησε εμμέσως πλην σαφώς. Τα μνημεία δεν είναι δημόσια αγαθά, δεν ανήκουν πριν απ’ όλα σε όλο τον ελληνικό λαό, αλλά στην «παγκόσμια κληρονομιά» και επομένως «κανένας δεν έχει το δικαίωμα να ιδιοποιείται μία παγκόσμια κληρονομιά, όπως είναι η Ακρόπολη» (Βουλή, 15/10). Εκτός βέβαια από τους ιδιώτες επενδυτές και κερδοσκόπους που θα εμφανίσει η κυβέρνηση ως χορηγούς ή φορείς ανάδειξης αυτής «παγκόσμιας κληρονομιάς» με αραβικά, αμερικανικά, ντόπια και ομογενειακά κεφάλαια. Η αγορά κυριολεκτικά βοά από πληροφορίες για σκιώδεις συμφωνίες με συγκεκριμένα διεθνή επιχειρηματικά συμφέροντα που αφορούν στην τουριστική αξιοποίηση των αρχαίων και βυζαντινών μνημείων της χώρας. Γι’ αυτό και η πρεμούρα του κ. Παπανδρέου να «παγκοσμιοποιήσει» την κληρονομιά. Τα μνημεία της χώρα αποτελούν ένα φιλέτο που εποφθαλμιούν πολλοί και για πολλά χρόνια.

Επίσης, κανείς δεν γνωρίζει τι έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση και ο κ. Παπακωνσταντίνου, ή τι έχει παραχωρήσει ως εγγυήσεις προκειμένου να αντλήσει δάνεια. Η δέσμευση των χρηματικών ροών από τα μουσεία και τα μνημεία της χώρας αποτελούν έναν από τους πιο προσφιλείς τρόπους που οι δανειστές της χώρας προτείνουν ήδη από την εποχή Μητσοτάκη και Σημίτη, προκειμένου να συνεχίσουν να την δανείζουν. Λέγεται ότι ήταν μια από τις παρεχόμενες εγγυήσεις της κυβέρνησης Σημίτη για να εξασφαλιστούν οι περίφημες συμφωνίες swap. Λέτε ότι γι’ αυτό το λόγο αρνείται η κυβέρνηση να εμφανίσει τις συμφωνίες αυτές ακόμη και στην Eurostat;

Όπως και να ‘χει είναι ένας από τους λόγους που η τωρινή κυβέρνηση, με τροπολογία στον νόμο που κατοχύρωνε το Μνημόνιο στις 8/5, έδωσε το ελεύθερο στον υπουργό οικονομικών να υπογράφει δανειακές ή άλλες διεθνείς συμβάσεις χωρίς να είναι υποχρεωμένος να τις περάσει από την Βουλή, ή να αποκαλύψει το περιεχόμενό τους. Το τι έχει υπογράψει ο υπουργός και η κυβέρνηση στις επιμέρους δανειακές συμβάσεις με τις χώρες που μας δανείζουν, αλλά και στις συμφωνίες με το Κατάρ και τους άλλους επίδοξους «επενδυτές», κρατιέται επτασφράγιστο μυστικό.

Τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά και τουριστικά αξιοθέατα της χώρας είναι πρώτα στις λίστες των διεθνών επενδυτών για τέτοιου τύπου συμφωνίες (business deals). Φυσικά σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί η τυπική κυριότητα να παραμένει στο ελληνικό δημόσιο, αλλά ο επενδυτής έχει καθοριστικό λόγο στην αξιοποίηση του τιτλοποιημένου παγίου, ώστε να εισπράξει τουλάχιστον αυτά που του έχουν υποσχεθεί.

2. Τη μετοχοποίηση του δημοσίου, των οργανισμών και των υπηρεσιών του. Αυτό που ζητούν επισταμένα οι συντελεστές του σχεδίου εκποίησης της χώρας είναι όχι μόνο η διάθεση του πακέτου των μετοχών που κατέχει το δημόσιο, αλλά και η δημιουργία εταιριών χαρτοφυλακίου στις οποίες θα ανατεθεί η διαχείριση δημόσιων οργανισμών, υποδομών και παρεχομένων υπηρεσιών.

Τυπικό παράδειγμα η ανακοινωθείσα από την κυβέρνηση εταιρεία χαρτοφυλακίου (holding) που θα αναλάβει τα λιμάνια του Πειραιά, της Ελευσίνας, του Λαυρίου και της Ραφήνας. Οι εταιρείες αυτές διεθνώς στήνονται για δυο λόγους:

* Πρώτον, επιτρέπουν την ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης και αξιοποίησης υποδομών, οργανισμών και έργων με μόνη την παραχώρηση ενός  πακέτου μετοχών σε ιδιώτες με συμφωνίες συχνά κάτω από το τραπέζι.

* Δεύτερον, συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των πιο κερδοσκοπικών κεφαλαίων διεθνώς, που αποβλέπουν σε μια γρήγορη μπάζα παίζοντας με την χρηματιστική αξία της επένδυσης και όχι με το όποιο τυχόν επιχειρηματικό κέρδος. Η πράξη έχει αποδείξει ότι οι εταιρείες αυτές, μαζί με τις υπεράκτιες εταιρείες (off shore), είναι οι καλύτεροι τρόποι ξεπλύματος πολιτικού και μη χρήματος διεθνώς. Ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε κάθε μορφή επένδυσης.

Στις υπερχρεωμένες χώρες της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής εταιρείες Ηolding, μέσω των οποίων το κράτος εγγυάται τα κέρδη των ιδιωτών επενδυτών, χτίζονται νοσοκομεία, σχολεία, δρόμοι, αεροδρόμια, λιμάνια κ.ο.κ.

Άλλωστε αυτό είναι το περιεχόμενο της στρατηγικής συμφωνίας με την Κίνα, η οποία δεν ήρθε να επενδύσει, ούτε καν σε υποδομές. Ήρθε να εξασφαλίσει διευκολύνσεις σε υπάρχουσες υποδομές – λιμάνια, οδικές μεταφορές, σιδηρόδρομος – προκειμένου να διευκολυνθεί η μεταφορά των εμπορευμάτων της στην καρδιά της ευρωζώνης. Η χώρα με τη συμφωνία αυτή εκχωρεί τις βασικές της υποδομές για να γίνει μεταπράτης της διεθνούς κίνησης εμπορευμάτων.

3. Την εκποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, την οποία οι εκτιμήσεις της αγοράς ανεβάζουν στα 280 ή και 300 δισ. ευρώ. Κι εδώ δεν πρόκειται απλώς για κτήρια και εγκαταστάσεις που ανήκουν στο Δημόσιο, αλλά και για το σύνολο της δημόσιας περιουσίας. Εδώ εντάσσεται και η απαίτηση για πώληση των ακατοίκητων νησιών της χώρας, η οποία δεν είναι τωρινή πρόταση.

Αυτός που πρώτος την έθεσε στο τραπέζι ήταν ο Στ. Μάνος ως υπουργός της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ο οποίος θεώρησε ότι έτσι όχι μόνο θα εισέρρεαν λεφτά για τους δανειστές, αλλά θα ξεκαθάριζε μια και καλή το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και των «γκρίζων ζωνών» με την όμορη Τουρκία.

Μια άλλη πρόταση που έχει ήδη πέσει στο τραπέζι και συζητά σοβαρά η αγορά είναι ο δανεισμός του κράτους με εγγύηση τη δημόσια γη. Στο πακέτο περιλαμβάνονται και προτάσεις αξιοποίησής της με ποικίλους τρόπους από θεματικά πάρκα μέχρι ιδιωτικά θέρετρα. Σε αυτή την περίπτωση η γη θα δεσμευτεί εξαρχής από τους επενδυτές προς αξιοποίηση μέχρις ότου το κράτος αποπληρώσει τις υποχρεώσεις του.

4. Την εφαρμογή καθεστώτος Fast Track για ιδιωτικές επενδύσεις στον ελληνικό χώρο. Αυτό σημαίνει την αξιοποίηση της Ελλάδας για ιδιωτικές επενδύσεις υψηλής όχλησης για το περιβάλλον και την κοινωνία. Πρόκειται για επενδύσεις που κανονικά η εθνική νομοθεσία θα απαγόρευε ρητά την υλοποίησή τους για λόγους δημόσιας υγείας, προστασίας του περιβάλλοντος, ή ωμής παραβίασης των ανθρωπίνων και εργατικών δικαιωμάτων.

Η νομοθεσία Fast Track ψηφίστηκε ήδη το προηγούμενο καλοκαίρι από την κυβέρνηση Καραμανλή και με βάση αυτή κινείται η Λούκα Κατσέλη, που αναζητά τέτοιου είδους επενδύσεις ανά τον κόσμο.

Με βάση αυτόν τον νόμο οι προσφυγές πολιτών, αλλά και οι αποφάσεις των δικαστηρίων, μπορούν να παρακάμπτονται ως «γραφειοκρατικά εμπόδια» προκειμένου να προχωρήσουν αυτές οι επενδύσεις γρήγορα. Στη διεθνή αγορά σήμερα ακμάζει η έκδοση ομολόγων για την υποστήριξη της βιομηχανίας μεταποίησης πυρηνικών και τοξικών αποβλήτων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου, αλλά και πληροφορίες από την αγορά, η επίσκεψη του Νετανιάχου, πρωθυπουργού του Ισραήλ, συνοδεύτηκε από επιχειρηματικές συμφωνίες που αφορούν και στον τομέα της ενέργειας. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την εναπόθεση σε ελληνικό έδαφος πυρηνικών και τοξικών αποβλήτων από το Ισραήλ. Οι πληροφορίες λένε ότι οι περιοχές εναπόθεσης προετοιμάζονται ήδη στη Βόρεια Ελλάδα και ειδικότερα στη Μακεδονία και τη Θράκη.

5. Την εκχώρηση των πιο σημαντικών πλουτοπαραγωγικών πόρων της χώρας. Σ’ αυτούς εντάσσεται πρώτα και κύρια ο ορυκτός πλούτος. Τον Φεβρουάριο στο Λονδίνο έγινε άτυπη σύσκεψη επενδυτών όπου σύμφωνα με πληροφορίες υπήρξε ενδιαφέρον για την ιδιωτική αξιοποίηση των ορυκτών αποθεμάτων της Ελλάδας. Για τον σκοπό αυτόν προτάθηκε να συσταθούν εταιρείες με έδρα το Μπαχρέιν, τα Αραβικά Εμιράτα, κ.ά..

Αυτού του τύπου τις επενδύσεις προτίθεται να προσελκύσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Ιδιώτες κερδοσκόπους που θα αναλάβουν να πουλούν στην Ελλάδα τον δικό της φυσικό πλούτο. Αν και το κύριο ενδιαφέρον επικεντρώνεται στα γνωστά, αλλά και στα πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στο Αιγαίο και αλλού.

Ενδιαφέρον γι’ αυτά εκδηλώνουν κατά κύριο λόγο αμερικανικές εταιρείες που θεωρούν ότι σ’ αυτό το επίπεδο της διεθνούς τιμής του πετρελαίου, αλλά και στην προοπτική ανόδου της, ακόμη και κοιτάσματα που είχαν εκτιμηθεί παλιότερα ως ασύμφορα προς εκμετάλλευση σήμερα κρίνονται διαφορετικά.

Αυτό συμβαίνει ήδη με την οργανωμένη παραγωγική αποδυνάμωση της ΔΕΗ, της οποίας η ηλεκτροπαραγωγή έχει υποστεί καθίζηση άνω του 10% τους τελευταίους μήνες. Κάτι που οφείλεται πρώτα και κύρια στην διάλυση της λιγνιτοπαραγωγής. Η Ελλάδα προγραμματίζεται να μετατραπεί σε ενεργειακά εξαρτώμενη χώρα με τις βασικές υποδομές της ηλεκτροπαραγωγής ιδιωτικοποιημένες.

Ήδη το θέμα των μεγάλων υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων της ΔΕΗ έχει μπει στο τραπέζι της συναλλαγής με ιδιωτικά κυκλώματα. Κάτι που συνδέεται άμεσα και με την ιδιωτικοποίηση του νερού που ετοιμάζει για το 2011 η κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με μεγάλες πολυεθνικές. Μια από αυτές είναι η γνωστή μας Bechtel που έχει αφήσει ιστορία με την ιδιωτικοποίηση του νερού στη Λατινική Αμερική. Φυσικά επειδή υπάρχουν πολλά μεσιτικά, μαύρο χρήμα, αλλά και πολιτικά ενδιαφερόμενοι για ένα τόσο μεγάλο deal, η ιδιωτικοποίηση θα προχωρήσει μέσα από ενδιάμεσα επιχειρηματικά σχήματα.

6. Την ιδιωτικοποίηση ολόκληρων περιφερειών της χώρας, όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια σε μια σειρά υπερχρεωμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής, όπου εκχωρείται σε πολυεθνικές ή σε διεθνείς οίκους η διαχείριση και εκμετάλλευση περιοχών ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την παγκόσμια αγορά.

Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η περίφημη αξιοποίηση των «πράσινων νησιών» του κ. Παπανδρέου. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που η κυβέρνηση βιάζεται να προωθήσει το σχέδιο «Καλλικράτης», μιας και η επιβολή καθεστώτος περιφερειακής αυτονομίας ή ημιαυτονομίας – «τοπικών κυβερνήσεων» – υπήρξε πάντα το πρώτο βήμα γι’ αυτού του είδους τις ιδιωτικοποιήσεις.

Το σχέδιο «Καλλικράτης» δεν αποδυναμώνει την κεντρική εξουσία υπέρ μιας δήθεν αποκέντρωσης των περιφερειών. Στην πραγματικότητα έχει στόχο να δυναμώσει τον αντικοινωνικό χαρακτήρα της κεντρικής εξουσίας, απαλλάσσοντάς την από την υποχρέωσή της να ασκεί εθνική πολιτική υγείας, παιδείας, πρόνοιας και υποδομών. Έτσι οι περιφέρειες θα πρέπει να κόψουν τον λαιμό τους να βρουν χρήματα για να ασκήσουν πολιτικές υγείας, παιδείας, πρόνοιας και για να επενδύσουν σε αναγκαίες υποδομές. Με αυτόν τον τρόπο η κεντρική εξουσία θα απομείνει ένας καθαρός φοροεισπρακτικός μηχανισμός χωρίς κοινωνικές ή εθνικές υποχρεώσεις.

Στον διεθνή οικονομικό Τύπο δημοσιεύονται όλο και περισσότερες πληροφορίες για συμφωνίες που βρίσκονται στα σκαριά σχετικά με ορισμένες περιφέρειες της χώρας, ιδίως για εκείνες με υψηλή τουριστική ανάπτυξη, όπως π.χ. είναι τα Δωδεκάνησα, αλλά και για περιοχές ιδιαίτερου στρατηγικού ενδιαφέροντος, όπως π.χ. είναι η Θράκη.

Ο «Καλλικράτης» έχει σχεδιαστεί για να διευκολύνει τέτοιου είδους συμφωνίες. Διαμελίζει το ενιαίο της ελληνικής επικράτειας, της ασκούμενης εθνικής κυριαρχίας, και διευκολύνει έτσι την αποδέσμευση εθνικού εδάφους πρώτα και κύρια για οικονομικούς λόγους. Η διεθνής πρακτική έχει δείξει ότι οι «τοπικές κυβερνήσεις», ιδίως των ακριτικών περιφερειών, προκειμένου να βρουν τα αναγκαία χρήματα, είναι πιο επιρρεπείς και ανοιχτές σε συμφωνίες αυτού του είδους.

Η ίδια η δυνατότητα επιβίωσης της χώρας αμφισβητείται πλέον ανοιχτά από τους ιθύνοντες της ευρωζώνης και τις αγορές. Αν χρειαστεί θα πρέπει τουλάχιστον οικονομικά να αποχωριστεί η χώρα από περιοχές και περιφέρειες, να πουλήσει την εκμετάλλευση των νησιών και τα δικαιώματα στο Αιγαίο. Η χώρα απειλείται να μεταβληθεί σε κράτος υβρίδιο, σε κράτος υπό αίρεση, διαρθρωμένο με ημι-αυτόνομες περιφέρειες εύκολα ιδιωτικοποιήσιμες και προσαρτήσιμες σε γειτονικά κράτη και κρατίδια ανάλογα με τα συμφέροντα των μεγάλων και κυρίως των ΗΠΑ.

Άλλωστε πρέπει να θυμόμαστε ότι βρισκόμαστε σε μια «Ενωμένη Ευρώπη» που δεν αναγνωρίζει κυρίαρχα κράτη, αλλά μόνο κυβερνήσεις και οικονομικές περιφέρειες. Είμαστε αλυσοδεμένοι σε μια «Ευρώπη των περιφερειών», όπως έχει αυτοχαρακτηρισθεί, όπου το καθεστώς της δεν επιτρέπει, όπως έλεγε πρόσφατα ο Ντάνιελ Γκρος, που αναφέραμε πιο πάνω, τα «αυγά» να παραμείνουν «αυγά». Από τη στιγμή που δέχτηκαν να υποστούν την ευρωπαϊκή ενοποίηση «τα αυγά έσπασαν και έγιναν ομελέτα.» Δεν μπορεί τώρα πια να ελπίζει κανείς ότι η ομελέτα θα γίνει ξανά αυγά. Πόσο μάλλον όταν τα αυγά είναι χαλασμένα όπως η χρεοκοπημένη Ελλάδα.

Επιτέλους, δικαιώνεται το όνειρο των προπατόρων της ένταξης της χώρας μας στην «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση», που ήθελαν ήδη από το 1961 όπως δήλωνε από τότε ο κ. Παπαληγούρας, υπουργός της τότε κυβέρνησης ΕΡΕ, να αφομοιωθεί η Ελλάδα μέσα σε μια Ευρώπη «ανοιχτών συνόρων», όπου δεν θα ενδιαφέρει τους Έλληνες ποιος θα είναι ο επικυριάρχος, όπως δεν ενδιαφέρει την οικονομία της Θήβας αν οι επιχειρήσεις ανήκουν σε Βοιωτούς ή Λακεδαιμονίους.  Και επομένως οι εργαζόμενοι δεν θα ενδιαφέρονται αν θα έχουν κυρίαρχο κράτος ή όχι, αν θα είναι Ευρωπαίοι νομάδες σε μια διαρκή περιπλάνηση για το μεροκάματο, ή Έλληνες πολίτες με κατοχυρωμένα δικαιώματα πάνω στα οποία υποχρεωτικά θεμελιώνεται το δικό τους σύστημα διακυβέρνησης και τελικά αν η κυβέρνησή τους θα είναι τοποτηρητής ξένων συμφερόντων ή θα οφείλει να εκφράζει και να ικανοποιεί τα αιτήματα του ελληνικού λαού.

Άλλωστε το σχέδιο Καλλικράτης αυτό προσπαθεί να πετύχει. Δεν είναι μόνο ότι καταργεί και τυπικά κάθε έννοια «τοπικής αυτοδιοίκησης» μετατρέποντας τους ΟΤΑ και επίσημα σε παραμάγαζα της κεντρικής διοίκησης. Δεν είναι μόνο ότι διαλύει τις υποδομές σε δήμους και κοινότητες ώστε να παραδοθούν σε ιδιώτες ζωτικές υπηρεσίες προς τους δημότες. Δεν είναι μόνο ότι με τη διάλυση του δημοτικού και νομαρχιακού ιστού της χώρας ξεκινούν και οι μαζικές απολύσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα που απαιτεί η «τρόικα». Αλλά εισάγει από το παράθυρο την πολυζωνική ομοσπονδιακή οργάνωση του κράτους, κατατεμαχίζοντας το ενιαίο της εθνικής επικράτειας.

Όπου έγινε αυτό είχαμε σαν αποτέλεσμα ένα κράτος πολλών και διαφορετικών ταχυτήτων στην παιδεία, στην υγεία, στις υποδομές. Είχαμε την ανεπίσημη ή και επίσημη θεσμοθέτηση «φτωχών» και «πλούσιων» περιφερειών έρμαια των ιδιωτικών συμφερόντων. Είχαμε την ιδιωτικοποίηση ή και εκχώρηση ολόκληρων περιφερειών σε πολυεθνικές ή σε επενδυτικά σχήματα προκειμένου να αξιοποιηθούν και να βρεθούν πολυπόθητα έσοδα. Είχαμε το διαμελισμό του ίδιου του λαού ανάλογα με περιφερειακές, εθνοτικές, θρησκευτικές, ή άλλες ιδιαιτερότητες, που γέννησαν μίση και πάθη από τον μεσαίωνα.

Σήμερα, όλα τα κράτη με αυτή την περιφερειακή συγκρότηση, που επιδιώκει να επιβάλει η κυβέρνηση με τον Καλλικράτη, βρίσκονται σε κατάσταση εσωτερικής διάλυσης. Όχι μόνο τα «τριτοκοσμικά», όπου η περιφερειακή οργάνωση αποτελεί ένα άθλιο κατάλοιπο της αποικιοκρατίας, αλλά και τα σύγχρονα Ευρωπαϊκά κράτη. Δείτε τη γίνεται στην Ισπανία, με τις λιγότερο ή περισσότερο γνωστές αποσχιστικές βεντέτες των Βάσκων, των Καταλανών, κ.ά. Δείτε τη γίνεται στην Ιταλία με το αποσχιστικό κίνημα της Λίγκας του Βορρά, όπου έφτασαν ολόκληρες περιφέρειες – όπως αυτή της Τοσκάνης – να διαδηλώνουν σήμερα ότι δεν είναι Ιταλοί, ότι δεν οφείλουν να ανήκουν στην Ιταλία και ότι πρέπει να αναβιώσουν το δικό τους κράτος από την εποχή της «δημοκρατίας της Φλωρεντίας» την περίοδο της Αναγέννησης. Δείτε επίσης τι συμβαίνει στο Βέλγιο, όπου οι Φλαμανδοί ανακάλυψαν ξαφνικά στον 21^ο αιώνα ότι πίσω στον μεσαίωνα αποτελούσαν ανεξάρτητο δουκάτο και επομένως οφείλουν να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους.

Δείτε τέλος τι γίνεται στην Κύπρο. Αυτό που οι αποικιοκράτες Άγγλοι και Αμερικανοί επιδιώκουν να επιβάλλουν στο νησί με τις λόγχες της τουρκικής εισβολής και κατοχής, αυτό που επεδίωξαν να νομιμοποιήσουν με το σχέδιο Ανάν το 2004, είναι το ίδιο με αυτό που επιδιώκεται να επιβληθεί και στην Ελλάδα. Αναίμακτα, ήσυχα και στα μουλωχτά ως «θεσμική ανασυγκρότηση» του κράτους υπό το καθεστώς της νέας κατοχής.

Το παλιό σχέδιο της ναζιστικής κατοχής να τεμαχιστεί η Ελλάδα σε τρεις διαφορετικές ζώνες, αναβιώνει σήμερα με τις 13 ημιαυτόνομες περιφέρειες του Καλλικράτη. Αυτή είναι μια ακόμη μεγάλη υπηρεσία που προσφέρει ετούτη η κυβέρνηση στο ελληνικό έθνος.

Με την μετεξέλιξη της Ελλάδας, από κυρίαρχο κράτος σε Ελλάδα των περιφερειών μέσα σε μια Ευρώπη των περιφερειών, φαντάζεται π.χ. το Στέϊτ Ντιπάρντμεντ ότι μπορεί η γίνει βιώσιμο και το άθλιο προτεκτοράτο που δημιούργησε η επέμβαση του ΝΑΤΟ στη πρώην Γιουγκοσλαβία και πασχίζει να αποκτήσει το όνομα Μακεδονία. Αντί να επιβιώνει μόλις και μετά βίας με την οικονομική βοήθεια από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, ας του δώσουμε τον αναγκαίο ζωτικό χώρο για να αποκτήσει ουσιαστική κρατική υπόσταση. Έτσι σκέφτονται στην Ουάσιγκτον αυτή τη στιγμή και βλέπουν στην ελεγχόμενη χρεοκοπία της χώρας μια θαυμάσια ευκαιρία να ξανανοίξουν το ζήτημα της αναδιάταξης των συνόρων στα Βαλκάνια. Όχι με όρους στρατιωτικοπολιτικούς, όπως παλιότερα, αλλά με όρους οικονομικής επιβίωσης με τους οποίους μπορούν να πετύχουν τα ίδια αποτελέσματα, αλλά χωρίς στρατούς, πολέμους και αίματα, που πάντα τείνουν να δημιουργούν καταστάσεις εκτός ελέγχου.

Αυτός ήταν κι ένας από τους βασικούς λόγους που ο κ. Ερτογκάν μας επισκέφτηκε με όλη την σουλτανική του κουστωδία με πάνω από 100 επιχειρηματίες για να προωθήσει στο παρασκήνιο συμφωνίες εκχώρησης ζωτικών συμφερόντων της χώρας για συνεκμετάλλευση από ελληνοτουρκικά επιχειρηματικά σχήματα. Υπό τις ευλογίες φυσικά των ΗΠΑ, που θέλουν το Αιγαίο ακραιφνώς Νατοϊκή θάλασσα, και φυσικά την προκλητική εθελοδουλία της κυβέρνησης.

Όταν μια χώρα έχει παραδοθεί στο χειρότερο οικονομικό καθεστώς κατοχής στην ιστορία της, είναι μάλλον αστείο να μιλά κανείς για εθνική κυριαρχία και προάσπιση των συμφερόντων της. Άλλωστε ο κ. Πάγκαλος μας ξεκαθάρισε ότι από τη στιγμή που η Ελλάδα προσέφυγε στο μηχανισμό στήριξης δεν μπορεί να θέσει «κόκκινες γραμμές». «Εδώ παρακαλάμε για βοήθεια, είπε, και εσείς θέλετε να βάλουμε όρους;»

Δημοσιεύτηκε στο Hellenic NEXUS, τ. 46 Nοέμβριος 2010